سدسازی و میراث فرهنگی، تعامل یا تقابل؟ (مطالعۀ موردی: سد کنگیر ایوان در استان ایلام)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار و مدیر گروه پژوهشی دوران تاریخی پژوهشگاه میراث فرهنگی

10.22034/farhang.2021.133913

چکیده

سد کنگیر ایوان یکی از سدهای مرزی غرب کشور است که در زمستان سال 1394 آبگیری شد. از تبعات این آبگیری، تخریب چند محوطۀ مهم فرهنگی­ـ­ تاریخی، تخلیۀ جوامع داخل مخزن سد همراه با مهاجرت ناخواسته و اجباری ساکنین حاشیۀ سد به نقاط دیگر بود. در این میان، چالش­های فراوانی در عرصه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی (باستان‌شناسی، مردم­شناسی و زبان و گویش) برای احداث سدها وجود دارد و مهمترین مسئله این است که با انجام این­گونه طرح‌های عمرانی و اسکان اجباری خانواده­های آسیب‌دیده، چه اتفاقی برای ساختار فرهنگی این جوامع و آثار باستانی و پیشینۀ آنها خواهد افتاد؟ و چگونه باید پاسخگوی پیامدهای آن بود؟ شناسایی آثار و پیامدهای مثبت و منفی ناشی از احداث سد کنگیر بر اساس مطالعات و مشاهدات میدانی نگارنده و ارائۀ یک نمونه گزارش ارزیابی به عنوان مطالعۀ موردی، جهت استفادۀ کارشناسان امر در دیگر طرح­ها و بارز نمودن نقش مطالعات میراث فرهنگی در طرح­های عمرانی، هدف اصلی این پژوهش است.

کلیدواژه‌ها