بررسی و تحلیل دلایل کم‌‌میلی زنان به فرزندآوری

نویسندگان

1 معلم

2 هیئت علمی دانشگاه آزاد اصفهان، واحد دهاقان

10.22034/farhang.2022.149142

چکیده

در سالیان اخیر میزان فرزندآوری زنان به تدریج رو به کاستی نهاده و حتی تشکیل زندگی بدون فرزند نیز رواج پیدا کرده است. این موضوع یک مسئلۀ حیاتی برای آیندۀ جمعیت کشور و تأمین نیروی فعال خواهد بود و چنانچه به طور جدی برای آن چاره‌اندیشی نشود، جمعیت فعال کشور در آینده از یک طرف و سالخوردگی جمعیت از طرف دیگر، چالش‌هایی جدی برای کشور رقم خواهند زد. این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل دلایل کم‌میلی زنان به فرزندآوری انجام شد. پژوهش حاضر از نظر روش، کیفی- نظریه‌مبنایی و از نظر هدف، کاربردی است. مشارکت‌کنندگان در پژوهش 11 نفر از زنان متأهل بودند که با ملاحظۀ برخی معیارها و با روش نمونه‌گیری هدفمند و رویکرد نظری انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساختاریافته‌ای بود که با تحلیل متون مصاحبه‌ها با کدگذاری سه‌گانۀ باز، محوری و انتخابی صورت گرفت. برای سنجش روایی داده‌ها از دیدگاه مشارکت‌کنندگان و خبرگان بیرون از پژوهش و برای سنجش پایایی از کدگذاری مجدد به کمک کدگذار همکار استفاده شد که ضریب پایایی 80/0 حاصل شد. یافته‌ها نشان داد در دیدگاه مشارکت‌کنندگان 10 مضمون محوری در مورد بی‌فرزندی یا کم‌میلی به فرزندآوری در زنان متأهل وجود دارد که عبارتند از: چالش‌های اقتصادی، ناکارآمدی خانوادۀ پرجمعیت، مدیریت بدن، تحمل دوگانه، قسمت و تقدیر، اضطرار و هراس، ناباروری ناخواسته و لاعلاج، توافق مشروط، گذشتۀ خود و دیگری و فشار اجتماعی. در نهایت نیز مدل پارادایمی کم‌میلی به فرزندآوری در زنان ارائه شد.

کلیدواژه‌ها