1
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور
2
کارشناس ارشد ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور
10.22034/farhang.2020.106814
چکیده
در آثار هر شاعری مضامین ادبی، سیاسی، اجتماعی و عرفانی به چشم میخورد که بازخورد مسائل جامعه و اندیشۀ آن شاعر است. جلیل صفربیگی از شاعران مطرح و توانای ایلامی معاصر است که در شعر خود مضامین متنوع اجتماعی، عاشقانه و آیینی را به کار گرفته است. تحقیق و پژوهش در این مضامین باعث شناخت بهتر فرهنگ، اعتقادات و زندگی اجتماعی مردم ایلام میشود. در این مقاله مهمترین مضامین شعری جلیل صفربیگی با تکیه بر مجموعۀ «الیمایس» که مشتمل بر رباعیات، اشعار سپید، غزلیات و دوبیتیهاست، با استفاده از شیوۀ توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانهای بررسی شد که نتایج آن نشان میدهد صفربیگی به عشق و مسائل اجتماعی از قبیل فقر، اختلاف طبقاتی و نبود حس نوعدوستی اشارۀ فراوان داشته است. در بخش رباعیات بیشترین مضمونهای شعری به ترتیب عبارتند از: عشق و مشکلات اجتماعی از قبیل فقر و وضعیت بد اقتصادی جامعه، شعر آیینی و توجه به طبیعت، بخصوص خشکسالی و نابودی جنگلهای بلوط. صفربیگی در رباعیاتش دیدگاهی منفی و ناامیدانه به مسائل و زندگی دارد که در اشعار سپیدش کمرنگ میشود. مضامین به کار رفته در اشعار سپید صفربیگی از قبیل همان مضامین قبلی است. غزلیات و دوبیتیهای او نیز بیشتر عاشقانه هستند. در کل میتوان گفت مضامین عمدۀ شعر او، اجتماعی، آیینی و طبیعتگرایانه است.